VI GC 1078/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Tychach z 2019-01-29
Sygn. akt VI GC 1078/17/3
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 29 stycznia 2019 r.
Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk
Protokolant: sekretarz sądowy
po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2019 r. w Tychach
na rozprawie
sprawy z powództwa:
(...) Sp. z o.o. w L.
przeciwko:
(...) S.A. w W.
o zapłatę
1) zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w L. kwotę 6 883,66 zł (sześć tysięcy osiemset osiemdziesiąt trzy złote sześćdziesiąt sześć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 maja 2017 roku do dnia zapłaty;
2) w pozostałym zakresie powództwo oddala;
3) zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2 740,76 zł (dwa tysiące siedemset czterdzieści złotych siedemdziesiąt sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.
SSR Jolanta Brzęk
Sygn. akt VI GC 1078/17/3
UZASADNIENIE
Powódka (...) sp. z o.o. w L. pozwem z dnia 31 maja 2017 r. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 7 303,30 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 31 maja 2017 r. do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania.
W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że wskutek zdarzenia z dnia 6 grudnia 2016 r., uległ uszkodzeniu samochód marki O. o numerze rejestracyjny (...) stanowiący własność D. G.. Ubezpieczycielem od odpowiedzialności cywilnej sprawcy kolizji drogowej była pozwana. Pozwana przyznała poszkodowanemu odszkodowanie w wysokość 3 599,89 zł. Pozwana sporządziła kosztorys, w którym koszt naprawy ustalono na kwotę 5 798,90 zł i na jego podstawie wypłaciła odszkodowanie. Umową cesji wierzytelność z dnia 27 grudnia 2016 r. poszkodowany zbył na rzecz powódki roszczenie z tytułu szkody z dnia 6 grudnia 2016 r. Powódka podniosła, że ustalona w toku postępowania likwidacyjnego kwota odszkodowania jest nieadekwatna do rzeczywistych rozmiarów szkody wskazując, że z opinii rzeczoznawcy sporządzonej na zlecenie powódki wynika, że rzeczywisty koszt naprawy wynosi 10 753,29 zł. Powódka wskazała, że na wartość przedmiotu sporu składa się rzeczywisty koszt naprawy uszkodzonego pojazdu oraz koszt sporządzenia opinii prywatnej pomniejszone o wartość wypłaconego odszkodowania.
W dniu 13 czerwca 2017 roku Sąd Rejonowy w Tychach wydał w sprawie o sygn. akt VI GNc 1232/12 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.
Pozwana (...) S.A. w W. w sprzeciwie wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwana stwierdziła, że wypłacone przez nią odszkodowanie pozwala na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Zdaniem pozwanej z przedstawionej dokumentacji nie wynika aby doszło do naprawy pojazdu wobec czego wypłata odszkodowania w żądanej przez powódkę wysokość, prowadziłaby do przysporzenia majątkowego po stronie powódki nie mającego związku ze szkodą. W ocenie pozwanej koszt naprawy pojazdu powinien zostać ustalony w oparciu o ceny alternatywnych zamienników części. Pozwana wskazała również, że ustalenie odszkodowania w oparciu o kosztorys może mieć miejsce jedynie w przypadku kiedy naprawy nie przeprowadzono. Pozwana ponadto zakwestionowała zasadność żądania zwrotu kosztów sporządzenia kalkulacji naprawy uszkodzonego pojazdu stwierdzając, że koszt ten nie pozostaje w związku ze szkodą z dnia 6 grudnia 2016 r. oraz, że stanowi jedynie konieczny koszt działalności gospodarczej prowadzonej przez powódkę. Zdaniem pozwanej koszt sporządzenia kalkulacji jest zawyżony tym bardziej, że powódka na swojej stronie internetowej oferuje dokonywanie bezpłatnie kosztorysów naprawy.
Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:
Dnia 6 grudnia 2016 r., uległ uszkodzeniu samochód marki O. o numerze rejestracyjny (...) stanowiący własność D. G.. Ubezpieczycielem od odpowiedzialności cywilnej sprawcy kolizji drogowej była pozwana.
Dowód: kopia dowodu rejestracyjnego (k. 34), zeznania świadka D. G. (k. 71-72).
Poszkodowany i powódka zawarli umowę cesji wierzytelności zgodnie, z którą cedent przelał na cesjonariusza swoją wierzytelność z tytułu szkody z dnia 6 grudnia 2016 r.
Dowód: umowa cesji (k. 20), pełnomocnictwo (k. 21), zawiadomienie o cesji (k. 31), potwierdzenie nadania (k. 32)
Pozwana wypłaciła na rzecz poszkodowanego odszkodowanie w kwocie 3 599,89 zł.
Dowód: pismo pozwanej (k. 20, 22, 45-46), kalkulacja naprawy (k. 23-27).
Uszkodzony pojazd został naprawiony przez poszkodowanego w warsztacie naprawczym.
Dowód: zeznania świadka D. G. (k. 71-72).
Powód zlecił sporządzenie kalkulacji naprawy której koszt wyniósł 150 zł netto.
Dowód: faktura VAT (k. 33), kalkulacja naprawy (14-19).
Biuro likwidacji szkód P. P. oferuje sporządzenia kalkulacji naprawy pojazdu za cenę 120 zł brutto. Powód na swojej stronie internetowej oferuje możliwość sporządzania bezpłatnej kalkulacji naprawy która zostanie wykonana przez współpracującego z powódką rzeczoznawcę.
Dowód: cennik (k. 47), wydruk z strony internetowej powódki (k. 48).
Uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu z uwzględnieniem operacji technologicznych i koniecznych części wynosił 10 333,55 zł brutto.
Dowód: pisemna opinia biegłego sądowego M. D. (k. 82-91), dokumentacja zdjęciowa (k. 49-51)
Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o dokumenty, które pod względem treści i formy nie budziły wątpliwości.
Ustalając stan faktyczny sprawy Sąd uwzględnił treść opinii biegłego sądowego M. D. uznając, iż wnioski opinii pozostawały rzetelne, logiczne i odpowiedziały na przedstawione biegłemu zagadnienia.
Sąd zważył, co następuje.
Powództwo wytoczone w niniejszej na uwzględnienie w części.
W niniejszym postępowaniu zastosowanie znajdują przepisy odpowiedzialności deliktowej z art. 415 k.c., do której przesłanek należą zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia (art. 361-363 k.c.).
Zgodnie z art. 436 § 2 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych.
Podnieść należy, że w myśl obowiązujących przepisów kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art. 509 § 1 k.c.). Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. W takim wypadku stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, a zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. W razie podjęcia kroków celem wyegzekwowania należności, warunkiem otrzymania należności przez nabywcę wierzytelności jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi. W ocenie Sądu powódka w należyty sposób wykazała, iż skutecznie nabyła przedmiotową wierzytelność od poszkodowanego.
Zgodnie z art. 822 §1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Przy tym §4 cytowanego przepisu przewiduje, że uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.
W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przesłankami odpowiedzialności jest łączne wykazanie trzech przesłanek: zachowanie sprawcy szkody, powstanie szkody w majątku poszkodowanego oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem a szkodą.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2013.392 ze zm.), umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków.
Na podstawie art. 34 ust. 1 powołanej ustawy można ustalić, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Podobnie jak w przypadku wszystkich rodzajów ubezpieczeń OC, zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę jest uzależniony od zakresu odpowiedzialności ubezpieczonego - posiadacza lub kierującego pojazdem. Zakład ubezpieczeń zamiast niego naprawia wyrządzone szkody. Odszkodowanie ubezpieczeniowe ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem. Jego wysokość (o ile nie przekracza kwoty sumy gwarancyjnej) winna odpowiadać wysokości odszkodowania należnego od ubezpieczonego na podstawie ogólnych zasad odpowiedzialności, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania. Poszkodowany jest uprawniony do odszkodowania w pełni pokrywającego szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu mechanicznego. Obejmuje ono zarówno straty, jak i korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Nie ma również znaczenia, czy jest to wywołana wypadkiem pojazdu mechanicznego szkoda na osobie (uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć) czy też szkoda na mieniu (utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia).
W zakresie twierdzenia pozwanej, że w przypadku naprawy pojazdu szkodę stanowią koszty rzeczywiście poniesione, a nie hipotetycznie wyliczone należy wskazać, zgodnie z stanowiskiem Sądu Najwyższego roszczenie o świadczenia należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana, wysokość świadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia.
Naprawa pojazdu przed uzyskaniem świadczeń z ubezpieczenia i jej faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na powyższy sposób ustalenia ich wysokości (SN I CR 151/88). Również w wyroku z dnia 12 kwietnia 2018 r. Sąd Najwyższy (sygn. akt II CNP 41/17) wskazał, że jakkolwiek obowiązek ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej polega na zapłacie odszkodowania, a więc na spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 822 § 1 k.c.), to jednak judykatura przyjmuje, że poszkodowany może, według swojego wyboru, żądać od ubezpieczyciela zapłaty kosztów hipotetycznej restytucji albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej ustalonej zgodnie z metodą różnicy.
Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji. Powstanie tego roszczenia, a tym samym zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Ponad w w/w wyroku Sąd Najwyższy wskazał, że za wyjątkiem sytuacji kiedy szkoda jest szkodą całkowitą, niezgodnym z prawem jest ustalanie wysokości odszkodowania inaczej niż na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu.
Wobec powyższego należy stwierdzić, iż szkodą poniesioną, przez poszkodowanego jest sam fakt pogorszenia stanu należącego do niego pojazdu, a wysokość szkody uzależniona jest jedynie od ekonomicznych kosztów naprawy bez względu na to czy naprawa ta w ogóle nastąpiła lub ma nastąpić. Szkodą nie jest poniesiony przez poszkodowanego wydatek na naprawę pojazdu, lecz szacunkowa wysokość tych wydatków, przy czym żadne przepisy prawa nie nakładają na poszkodowanego obowiązku naprawienia uszkodzonego pojazdu. Poszkodowany może również pojazd sprzedać bez uprzedniej naprawy, co nie zmienia faktu, iż odszkodowanie winno być równe kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku.
Powołany w sprawie biegły sądowy stwierdził, że uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu z uwzględnieniem operacji technologicznych i koniecznych części wynosił 10 333,55 zł brutto. Sąd w całości przychyla się do stanowiska biegłego. Zdaniem Sądu uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu wyniósł 10 333,55 zł brutto.
Należy wskazać, że w ocenie Sądu, w sytuacji gdy nie ma dowodów na to, że w uszkodzonym samochodzie były stosowane przez poszkodowanego zamienniki części, to należy uznać za zasadne skorzystanie przy naprawie z części oryginalnych, gdyż wykorzystanie zamienników nie kompensowałoby poniesionej przez poszkodowanego szkody.
W zakresie zasadności i wysokości żądanych przez powoda kosztów zlecenia prywatnej opinii w ocenie Sądu, na tle stanu faktycznego przedmiotowej sprawy, zgodzić należy się z istnieniem adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem - kolizją drogową, a szkodą w postaci, nie tylko wydatków związanych z naprawą uszkodzonego pojazdu, ale i kosztów prywatnej opinii rzeczoznawcy zleconej przez powoda (art. 361 k.c.). W sytuacji, gdy zakład ubezpieczeń zaprzecza swojemu obowiązkowi wypłaty pełnej wysokości odszkodowania, strona poszkodowana niejako zmuszona zostaje do poparcia swoich roszczeń opinią rzeczoznawcy.
W ocenie Sądu, w stanie faktycznym niniejszej sprawy koniecznym było więc przed wystąpieniem z powództwem zwrócenie się do osoby posiadającej wiedzę fachową o wydanie odpowiedniej ekspertyzy, w oparciu o którą powódka była w stanie określić wysokość wierzytelności, a w konsekwencji oznaczyć wysokość żądania pozwu. Koszt przedmiotowej ekspertyzy stanowi obecnie stratę w majątku powódki, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z działaniem sprawcy polegającym na spowodowaniu szkody i odmowie zakładu ubezpieczeń wypłacenia pełnej wysokości odszkodowania poszkodowanemu (por. glosa E. Tomaszewskiej do uchwały SN z dnia 18 maja 2004 r., sygn. akt III CZP 24/04). Koszt sporządzenia prywatnej ekspertyzy, w której na żądanie powódki ustalono koszty naprawy uszkodzonego pojazdu, uznać należało zatem za ekonomicznie uzasadniony wydatek poniesiony w celu przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia i nie można tego kosztu utożsamiać z bezpodstawnym wzbogaceniem. Odszkodowanie z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody za szkody powinno tym samym obejmować także i ten wydatek poniesiony przez powódkę. Należy również wskazać, że pomimo iż powódka w skierowanej do klientów ofercie, oferuje sporządzenie darmowej kalkulacji naprawy, to faktycznie musi ona ponieść koszt tej kalkulacji naprawy, opłacając współpracujący z nią rzeczoznawcy którym zleca ona sporządzenie tych kosztorysów. W zakresie zarzutu, iż koszt naprawy jest zawyżony w ocenie Sądu należy uznać, że dochodzony pozwem koszt sporządzania kalkulacji w kwocie 150 zł netto nie odbiega rażąco od oferty przedłożonej przez pozwaną do akt sprawy opiewającej na kwotę 120 zł brutto. Należy również wskazać, że powódka nie była zobowiązana do poszukiwania podmiotów, które oferują swoje usługi najtaniej. Ponadto przedłożenie jednej oferty przez stronę pozwaną nie wykazuje, że koszt sporządzenia kosztorysu nie mieści się w granicach cen stosowanych na rynku. Należy wskazać, że rzeczą strony pozwanej było zapewnienie na tyle wszechstronnego materiału dowodowego, pozwalającego stwierdzić, że stawka zastosowana przez powódkę nie mieści się w granicach stawek rynkowych, albo też zawnioskowanie o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na powyższą okoliczność. W niniejszej sprawie materiał dowodowy w postaci jednego cenników przedstawionego przez stronę pozwaną nie pozwalał na podzielenie stanowiska strony pozwanej co do nierynkowości stawki stosowanej przez powódkę. Mając powyższe na uwadze Sąd uznał za uzasadniony koszt sporządzenia kosztorysu naprawy w kwocie 150 zł netto.
Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powoda roszczenie za zasadne w części w związku z tym w punkcie 1 wyroku zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6 883,66 zł (10 333,55 zł – 3 599,89 zł + 150 zł = 6 883,66 zł).
O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jak wynika z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Powód domagał się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 31 maja 2017 roku do dnia zapłaty, a żądanie to pozostawało uzasadnione w świetle powołanych przepisów.
W związku z uznaniem przez Sąd dochodzonego roszczenia w części tj. w kwocie 6 883,66 złotych, Sąd oddalił powództwo w zakresie pozostałej kwoty, tj. 419,74 złotych oraz dochodzonych od tej kwoty odsetek orzekając o tym w punkcie 2 sentencji wyroku.
Zgodnie z art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Sąd mając na uwadze że strona powodowa uległa tylko co do nieznacznej części swego żądania postanowił włożyć na stronę pozwaną obowiązek zwrotu wszystkich kosztów.
Na koszty procesu powódki składały się kwota 366 zł z tytułu uiszczonej opłaty sądowej, kwota 17 zł z tytułu uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, kwota 557,76 zł uiszczonej zaliczki na poczet sporządzenia opinii biegłego sądowego oraz kwota 1800 zł tytułem kosztu zastępstwa procesowego strony pozwanej ustalone zgodnie z §2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015., poz. 1804 ze zm.), co dał łączną kwotę 2 740,76 zł.
SSR Jolanta Brzęk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Tychach
Osoba, która wytworzyła informację: Jolanta Brzęk
Data wytworzenia informacji: