Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tychach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: sekretarz sądowy Monika Kucharczyk

po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2019 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

(...) Sp. z o.o. w T.

przeciwko:

(...) Sp. z o.o. w G.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) Sp. z o.o. w G. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w T. kwotę 6 134,08 zł (sześć tysięcy sto trzydzieści cztery złote osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 5 965,50 zł (pięć tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt pięć złotych pięćdziesiąt groszy) od dnia 15 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 168,68 zł (sto sześćdziesiąt osiem złotych sześćdziesiąt osiem groszy) od dnia 8 stycznia 2018 roku do dnia zapłaty;

2)  oddala powództwo w pozostałym zakresie co do odsetek;

3)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2 067,00 zł (dwa tysiące sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 469/18 upr/3

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 16 kwietnia 2019 roku

Pozwem wniesionym dnia 8 stycznia 2017 roku powódka (...) Sp. z o.o. w T. wystąpiła przeciwko pozwanej (...) Sp. z o.o. w G. o zapłatę kwoty 6 134,08 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwot 5 965,50 zł liczonymi od dnia 15 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty oraz 168,68 zł liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Na uzasadnienie powódka wskazała następujące twierdzenia.

W dniu 30 maja 2017 roku pozwana złożyła w (...) Sp. z o.o. sp.k. w B., będącej poprzednikiem prawnym powódki, zamówienie na serwis. Zamówienie to zostało zrealizowane tego samego dnia, w związku z czym została wystawiona faktura VAT nr (...) opiewająca na kwotę 5 965,50 zł, stanowiącą uzgodnioną zapłatę . Umową przelewu wierzytelności z dnia 27 listopada 2017 roku powódka nabyła wierzytelność przysługującą wierzycielowi pierwotnemu z tytułu w/w zamówienia. Pismem z tego samego dnia powódka wezwała pozwaną do zapłaty dochodzonego roszczenia, jednakże pozostało ono bez odpowiedzi.

Nakazem zapłaty wydanym dnia 30 stycznia 2018 roku w sprawie o sygn. akt (...)referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Tychach zasądził na rzecz powódki należność dochodzoną pozwem.

Sprzeciwem od nakazu zapłaty z dnia 1 marca 2018 roku pozwana zaskarżyła w/w nakaz w całości i wniosła o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwana podniosła zarzuty nieprawidłowego wykonania umowy, potrącenia wierzytelności oraz bezpodstawności roszczenia o zapłatę odsetek od rekompensaty od kosztów dochodzenia roszczeń. W uzasadnieniu pozwana wskazała, że przelew wierzytelności powinien mieć wpływ na właściwość przemienną sądu wyrażoną a w art. 34 k.p.c. i sądem właściwym powinien być Sąd Rejonowy w Gliwicach. Strona pozwana wskazuje, że umowa której przedmiotem było wykonanie formy P. 500, została przez cedenta nieprawidłowo wykonana, z uwagi na szereg usterek znajdujących się w przedmiotowej formie, co było cedentowi zgłaszane poprzez korespondencję elektroniczną. Mimo że cedent wielokrotnie poprawiał dzieło, nie zostało ono należycie wykonane. Ponieważ przedmiot umowy nie nadawał się do użytku pozwana zleciła jego naprawę J. M. (1) i w związku z tym poniosła szkodę w postaci kosztów naprawy w wysokości 369 zł brutto. Ponadto pozwana poniosła szkodę w postaci wartości zgubionych przez cedenta części, którą wyceniła na kwotę stanowiącą równowartość dzieła tj. 5 965 zł brutto, a nadto w związku z przestojem produkcji poniosła szkodę w postaci utraconych korzyści oszacowaną na 8 000 zł netto. W związku z tym pozwana dokonała potrącenia w/w wierzytelności z wierzytelności strony powodowej. Pozwana podnosi także, że przepisy ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych nie przewidują możliwości naliczania odsetek ustawowych od rekompensaty kosztów odzyskiwania należności tj. kwoty stanowiącej równowartość 40 euro.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 maja 2017 roku (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. oraz pozwana (...) Sp. z o.o. w G. zawarły umowę o dzieło, poprzez którą przyjmujący (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. zobowiązała się do wykonania regeneracji formy P. 500, a zamawiający tj. pozwana do zapłaty wynagrodzenia w kwocie 5 969,50 zł brutto. Przedmiotowa forma została wydana 30 maja 2017 roku. W związku ze spełnieniem swojego świadczenia (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. wystawiła fakturę VAT nr (...) z dnia 31 maja 2017 roku opiewającą na kwotę 5 969,50 zł brutto.

Dowód: dokument WZ (k. 16), faktura VAT nr (...) z dnia 31.05.2017 (k. 17), zeznania świadka S. D. (k. 60-61), zeznania świadka M. H. (k. 62-63), zeznania świadka M. J. (k. 63-64), przesłuchanie w charakterze strony prezesa zarządu pozwanej M. O. (k. 92-93).

Pozwana w związku z tym, że wydana przez (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. forma wymagała poprawek, zawarła 5 października 2017 roku umowę o dzieło z J. M. (1), poprzez którą zamówiła dorobienie nowego noża i bijaka. J. M. (1) dokonał poprawienia formy.

Dowód: umowa o dzieło z 05.10.2017 (k. 34-38), zeznania świadka J. M. (1) (k. 90-91), zeznania świadka S. D. (k. 60-61), zeznania świadka M. J. (k. 63-64), przesłuchanie w charakterze strony prezesa zarządu pozwanej M. O. (k. 92-93).

Umową cesji wierzytelności z dnia 27 listopada 2017 roku (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. przeniosła na powódkę wierzytelność w zakresie roszczeń przysługujących jej wobec pozwanej, wynikających z umowy z dnia 30 maja 2017 roku.

Dowód: umowa cesji z 27.11.2017 (k. 15).

Pismem z dnia 27 listopada 2017 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 8 568,27 zł, która obejmowała także roszczenie dochodzone pozwem.

Dowód: wezwanie do zapłaty z 27.11.2017 (k. 18).

Pozwana pismem z dnia 6 kwietnia 2018 roku wezwała powódkę do zapłaty kwoty 14 334,50 zł tytułem równowartości zgubionych przez cedenta części, oraz odszkodowania za utracone korzyści, spowodowane ich brakiem. Następnie pismem z dnia 28 maja 2018 roku pozwana złożyła oświadczenie o wzajemnym potrąceniu wierzytelności pomiędzy stronami.

Dowód: wezwanie do zapłaty z 06.04.2018 (k. 83), oświadczenie o potraceniu wraz z wezwaniem do zapłaty z 28.05.2018 (k. 84-85).

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o dokumenty, które pod względem treści i formy nie budziły wątpliwości.

Sąd przyznał atrybut wiarygodności zeznaniom świadków S. D., M. H., M. J. oraz J. M. (1) bowiem były one rzeczowe i korespondujące z zebraną w sprawie dokumentacją.

Sąd posiłkował się również dowodem z przesłuchania strony pozwanej. W ocenie Sądu przesłuchanie stron było niezbędne dla wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Sąd oddalił wniosek strony pozwanej o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wysokości szkody, albowiem nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd oddalił wniosek strony pozwanej o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność istnienia wad i jego charakteru, albowiem poprawki wykonane na zlecenie pozwanej przez J. M. (1) uniemożliwiają jego przeprowadzenie, jako że przedmiotowa forma została przekształcona i niemożliwe jest odtworzenie jej stanu w jakim się znajdowała po regeneracji dokonanej przez (...) Sp. z o.o. sp.k. w B..

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez powódkę (...) Sp. z o.o. w T. przeciwko pozwanej (...) Sp. z o.o. w G. podlegało uwzględnieniu w przeważającej części.

Żądanie strony pozwanej opierało się na roszczeniu z tytułu zawartej pomiędzy stronami umowy o dzieło. Zgodnie z art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. W niniejszej sprawie niewątpliwie wolą stron umowy tj. pozwanej oraz (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. będącej poprzedniczką prawną powódki, było ukształtowanie takiego właśnie stosunku prawnego. Potwierdzają to przedłożona w aktach sprawy korespondencja elektroniczna oraz dowody z zeznań świadków, nadto żadna ze stron nie kwestionowała ważności wiążącej je umowy. W wyniku zawarcia umowy o dzieło po stronie pozwanej powstało zobowiązanie w postaci zapłaty wynagrodzenia w wysokości 5 965 zł brutto, natomiast po stronie (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. powstało zobowiązanie wykonania regeneracji formy P. 500, stosowanej do produkcji butelek, poprzez wprowadzenie poprawek dotyczących plomby. Przedmiot umowy został wydany pozwanej, ta jednak nie spełniła świadczenia w postaci zapłaty wynagrodzenia, podnosząc że regeneracja została przeprowadzona nieprawidłowo, co ujawniło się po próbach wykonania butelek z zastosowaniem poprawionej formy.

Zgodnie z art. 636 § 1 k.c. Jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.

Nadto w art. 638 § 1 k.c. ustawodawca przewidział, iż do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży.

Pozwana podniosła w toku postepowania, że w związku z tym, że w ocenie pozwanej poprawki firmy (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. wykonane zostały wadliwie z powodu złego dobrania skurczów tworzywa, zawarła ona umowę o dzieło z J. M. (1), który poprawił gwint w matrycy formującej oraz trzpień rozdmuchowy.

Niewątpliwie w przypadku, jeżeli wykonane dzieło posiadało wady, pozwana była uprawniona do skorzystania z uprawnień przewidzianych w art. 638 k.c. Jednakże konieczne jest wskazanie, że powyższe uprawnienia nie dają zamawiającemu możliwości swobodnego wyboru pomiędzy nimi. Zawsze bowiem w pierwszej kolejności przysługuje uprawnienie do wezwania przyjmującego do zmiany sposobu wykonania dzieła, przy czym dla skorzystania z takowego uprawnienia niezbędne jest wyznaczenie drugiej stronie odpowiedniego terminu, a dopiero charakter subsydiarny, w sytuacji niewywiązania się przez przyjmującego w terminie z tego obowiązku, ma uprawnienia do odstąpienia od umowy lub powierzenia poprawienia lub dalszego wykonania dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.

W ocenie Sądu pozwana nie była uprawiona do powierzenia poprawienia przedmiotowej formy J. M. (1), albowiem uprawnienie takie przysługiwałoby jej dopiero w przypadku, gdyby uprzednio wezwała (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. do przerobienia wadliwie wykonanych elementów, a ta nie spełniłaby swojego obowiązku w zakreślonym terminie. W przeciwnym razie spółka (...) byłaby bezzasadnie pozbawiona możliwości prawidłowego wykonania swojego zobowiązania, zwłaszcza że jak wskazała sama pozwana nieprawidłowości w wykonaniu regeneracji formy, można było stwierdzić dopiero po przeprowadzeniu próby wyprodukowania butelek z jej zastosowaniem. Jednakże materiał dowodowy zebrany w sprawie, szczególnie w postaci dowodów z zeznań świadków wskazuje, że pozwana nie zwróciła się do pozwanej w trybie art. 638 § 1 k.c., a tym samym wyłączyła możliwość skorzystania z dalszych uprawnień przewidzianych w powyższych przepisach.

Nadto konieczne jest wskazanie, że przekazując przedmiot umowy osobie trzeciej, która dokonała w nim poprawek, pozwana uniemożliwiła przeprowadzenie dowodu na okoliczność istnienia w nim wad oraz ich charakteru, jako że na skutek działania pozwanej, niemożliwe jest odtworzenie stanu przedmiotowej formy z momentu wydania jej przez przyjmującą zamówienie.

W zgodzie z brzmieniem art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na stronie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Uwzględniając treść art. 6 k.c. trzeba stwierdzić, że do osoby występującej z pozwem należy udowodnienie faktów pozytywnych, które stanowią podstawę powództwa, gdyż z faktów tych wywodzi ona swoje prawo. Do przeciwnika natomiast należy wykazanie okoliczności niweczących to prawo lub uniemożliwiających jego powstanie (OSNP 1998/18/537). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.)(OSNC 1997/6-7/76 Przegląd Sądowy 2001/4/81). Wobec braku wykazania, a wręcz uniemożliwienia przez stronę pozwaną wykazania istnienia wad dzieła, zarzuty podnoszone przez pozwaną są w ocenie Sądu bezzasadne. Zatem bezcelowe również było przeprowadzenie wnioskowanego przez stronę pozwaną dowodu z opinii biegłego.

Mając na uwadze powyższe nieuprawnione było dokonanie przez pozwaną potrącenia wierzytelności.

Zgodnie z brzmieniem art. 498 § 1 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

Jak wskazano powyżej, w ocenie Sądu nie istnieje zobowiązanie względem pozwanej po stronie powódki, a zatem nie było podstawy do dokonania potrącenia i zarzut ten nie może się ostać. Na marginesie jedynie należy zaznaczyć, iż przysługujące z tytułu rękojmi kupującemu, a więc odpowiednio także zlecającemu, uprawnienie do odstąpienia od umowy jest prawem podmiotowym kształtującym, nie zaś roszczeniem majątkowym. Niezależnie więc od ustalonego w niniejszej sprawie stanu faktycznego niemożliwe jest dokonanie potrącenia uprawnienia przysługującego z tytułu rękojmi z wierzytelnością pieniężną.

Uregulowany w przepisie art. 509 k.c. przelew wierzytelności należy do czynności prawnych rozporządzających, bowiem przenosi na nabywcę wierzytelność przysługującą zbywcy, tj. prawo podmiotowe wierzyciela do żądania od dłużnika świadczenia (art. 353 k.c.). Podkreślić należy, że warunkiem skutecznej cesji wierzytelności jest istnienie tego prawa. W związku z tym, aby wierzytelność mogła być przedmiotem przelewu, musi być
w dostateczny sposób zindywidualizowana poprzez dokładne określenie stosunku zobowiązaniowego, z którego wynika. Judykatura przyjęła, że oznaczenie wierzytelności to wskazanie stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Elementy te
w momencie zawierania umowy przelewu powinny być oznaczone lub przynajmniej oznaczalne. Natomiast do chwili przejścia wierzytelności z majątku zbywcy do majątku nabywcy winno nastąpić dokładne sprecyzowanie pozostałych elementów stosunku zobowiązaniowego, w ramach którego istnieje zbywana wierzytelność ( por. wyrok Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 7 października 2013 roku, II Ca 770/13, Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Białymstoku i orzecznictwo tam powołane).

Zgodnie z powołanym powyżej przepisem wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew) chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (§ 2). Na podstawie art. 513 § 1 k.c. dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie. W piśmiennictwie zauważono, że przy analizie stosunku dłużnik – cesjonariusz szczególnie uwidaczniają się dwie zasady, charakteryzujące ten stosunek. Pierwsza dotyczy nabycia przez cesjonariusza w drodze przelewu wierzytelności tylu praw, ile miał cedent. Wyraża to paremia nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet. Cesjonariusz nie może, więc żądać od dłużnika świadczenia w większym rozmiarze niż cedent. Druga zasada dotyczy sytuacji prawnej dłużnika, która nie może ulec pogorszeniu na skutek przelewu w stosunku do tej, jaką dłużnik miał przed przelewem [por. J. M. (w:) Kodeks..., s. 162; H. C. (w:) Komentarz..., s. 595; B. Ł. (w:) Kodeks..., s. (...) ]. Z wierzytelnością po przelewie pozostają zatem związane wszystkie zarzuty dłużnika, które mogły być podnoszone w stosunku do poprzedniego wierzyciela (cedenta). Wskazuje się na trzy rodzaje zarzutów: te, które przysługiwały dłużnikowi w stosunku do cedenta, zarzuty osobiste dłużnika oraz zarzuty dotyczące samej umowy cesji (niebędące zarzutami ani osobistymi, ani służącymi w stosunku do cedenta).

W ocenie Sądu materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, potwierdzał, że powódka nabyła w stosunku do pozwanej wierzytelność w zakresie faktury za wykonane przez (...) Sp. z o.o. sp.k. w B. dzieło z mocy powoływanej umowy cesji.

Mając na uwadze powyższe Sąd uwzględnił powództwo w zakresie dochodzonego przez powódkę roszczenia z tytułu umowy o dzieło o czym orzeczono w punkcie 1 sentencji wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 8 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Zgodnie z jego brzmieniem w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny, wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: 1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie; 2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie. W zakresie w jakim stron powodowa domagała się odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 5 965,50 zł od dnia 15 czerwca 2017 roku żądanie to było zasadne.

Nadto stosownie do art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.

W niniejszej sprawie równowartość ta wynosiła 168,68 zł i Sąd uznał za zasadne jej żądanie. Jednakże słusznie podniosła strona pozwana, iż ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych nie przewiduje możliwości naliczania odsetek od tej kwoty, a zatem w odniesieniu do kwoty 168,68 zł Sąd uznał za zasadne dochodzenie jedynie odsetek ustawowych za opóźnienie na podstawie art. 481 k.c. od dnia wniesienia pozwu tj. 8 stycznia 2018 roku i oddalił powództwo co do odsetek w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania, albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Na łączną kwotę kosztów postępowania strony powodowej złożyły się kwoty: 250 zł tytułem opłaty pod pozwu, 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa oraz 1 800 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.) co daje łączną kwotę 2 067 zł. Skoro strona powodowa uległa jedynie w minimalnym stopniu Sąd postanowił całością kosztów postępowania obciążyć stronę pozwaną o czym orzeczono w punkcie 3 sentencji wyroku.

SSR Jolanta Brzęk